Та энэ хичээлийг уншиж байна гэдэг нь танд ямар нэгэн байдлаар өгөгдлийн сантай ажиллах шаардлага байгаа гэдгийг баталж байна. SQL хэл нь яг үүнд зориулагдсан ойлгохын тулд юуны өмнө өгөгдлийн сангийн технологийн үндсэн ойлголтуудтай танилцах нь маш чухал.
Бид өгөгдлийн санг бараг өдөр бүр ашиглаж байдаг. Жишээ нь өөрийн майлыг шалгахдаа нэр, нууц үгээ оруулах, интернетээс ямар нэгэн мэдээллийг хайх, ажил дээрээ байгууллагынхаа дотоод сүлжээнд нэвтрэх, банкны картын үлдэгдлээ шалгах г.м маш олон жишээг дурьдаж болно.  Гэсэн хэдий ч бараг ихэнх хүмүүст өгөгдлийн сан гэж юу болох нь ойлгомжгүй хэвээрээ үлддэг. Иймээс бид хичээлээ өгөгдлийн сантай хамааралтай хамгийн чухал тодорхойлолтуудаас эхэлье.

Хичээлүүдэд гарч байгаа жишээнүүдийг туршин үзэх MicroSoft Access баазаа татан авсан уу. Хэрвээ аваагүй бол эндээс татан аваарай. Энэ хичээлээр SQL шаардлагыг хэрхэн турших талаар багахан зөвөлгөө өгнө. Цаашид хичээлүүдийн жишээг туршихад энэ аргуудыг ашиглаж болно. Шаардлагын текстүүдийг өөрөө гараараа бичихийг хичээгээрэй. Тэгвэл та SQL -ийн бичлэгийг илүү сайн сурах болно.

Өгөдлийн сангийн хүснэгтээс мэдээлэл татан авах операторыг SELECT гэдэг. SELECT оператороор хүснэгтээс мэдээлэл татахдаа дор хаяж юу татан авах гэж байгаа, хаанаас татах гэсэн хоёр зүйлийг зааж өгнө.

Нэг баганыг татан авах

SELECT prod_name FROM Products;

Командын үр дүн

SQL-операторт эрэмбэлэх дарааллыг зааж өгөөгүй бол өгөгдлийг хүснэгтэд байгаа байрлалын дагуу татан ирнэ. Энэ нь бичлэгүүд хүснэгтэд нэмэгдсэн дараалал байж болно. Гэхдээ бичлэгүүд дараа нь өөрчлөгдөх, утсгах зэрэг ажиллагаанд хамрагдсан бол дараалал нь ӨСУС үлдсэн зайг хэрхэн ашигласнаас шалтгаалах болно.
SELECT оператораар татан авч байгаа өгөгдлүүдийн дарааллыг тогтоохдоо ORDER BY гэсэн түлхүүр үгийг ашиглана.

Өгөгдлийн сангийн хүснэгтүүд нь асар их мэдээллийг агуулж байдаг тул хүснэгтийн бүх мөрийг татах шаардлага бага гардаг. Ихэвчлэн хүснэгтийн мэдээллийн нэг хэсгийг ямар нэгэн үйлдэлд зориулан татан авах нь элбэг тохиолдоно. Ийм тохиолдолд өгөгдлийг татан авахдаа хайлтын нөхцлийг хэрэглэнэ. Үүний тулд SELECT операторыг WHERE гэсэн түлхүүр үгтэй цуг ашиглана. Жишээ нь

Өмнөх хичээлд үзсэн жишээнүүд нь бүгд өгөгдлүүдийг зөвхөн ганцхан нөхцлөөр татан авч байсан билээ. Тэгвэл WHERE –д AND эсвэл OR гэсэн түлхүүр үгнүүдийг ашиглан хайлтын нөхцлийг өргөтгөж болно. Хайлтын нөхцлийг хэрхэн өргөтгөхийг жишээн дээр авч үзье.

SELECT prod_id, vend_id, prod_name, prod_price FROM Products 
WHERE vend_id='DLL01' AND prod_price<=4;

Өмнөх хичээлүүдэд бид тодорхой утгаар хайлтыг хийх талаар үзсэн. Бидэнд bean bag гэсэн үг багтаасан нэртэй бүтээгдхүүн байгаа эсэхийг хайх хэрэгтэй болсон гэж үзье. Тэгвэл бидний өмнөх хичээлүүдэд үзсэн аргууд энэ асуудлыг шийдвэрлэж чадахгүйд хүрнэ. Энэ тохиолдолд бид асуудлыг мета тэмдэгтийн тусламжтайгаар шийдвэрлэнэ. Мета тэмдэгтээр өгөгдлийг хайх нөхцлийн шаблоныг зохиож өгдөг.

Мета тэмдэгт гэдэг нь утгын тодорхой хэсгийг хайхад зориулагдсан тусгай тэмдэгтүүд юм.

Хайлтын шаблон гэдэг нь мета тэмдэгт болон текст, тэдгээрийн дурын сэлгэмэлээс бүрдсэн хайлтын нөхцлийг хэлнэ.

Хайлтын нөхцөлд мета тэмдэгтийг хэрэглэхийн тулд LIKE гэсэн түлхүүр үгийг ашиглана. Мета тэмдэгтийг ашиглан хайлтыг зөвхөн текстэн талбарт хийнэ. Текстэн биш талбарт хайлт хийж болдоггүй.

Өгөгдлийн сангийн хүснэгтүүдэд хадгалагдаж байгаа мэдээллүүд нь таны програмд яг хэрэгттэй байдлаараа байхгүй байх нь элбэг тохиолдоно. Жишээлбэл

• Танд компаний нэрийг хаягтай нь цуг үзүүлэх хэрэгтэй байтал эдгээр нь хүснэгтийн өөр өөр баганад байх
• Баганы өгөгдлүүд том, жижиг үсгээр байхад та тайланд бүгдийг жижиг үсгээр гаргах хэрэгтэй болох
• Хүснэгтэд худалдан авсан барааны тоо хэмжээ, үнийн мэдээлэл байхад тайланд бараа бүрээр худалдан авалтын нийт үнийн дүнг гаргах
• Хүснэгтүүдэд байгаа өгөгдлүүдээс дундажийг олох, нийт дүнг гаргах г.м ажиллагаа хийх болсон

Дээрх жишээнүүдэд шаардлагатай мэдээллүүд яг танд хэрэгтэй байдлаараа хүснэгтүүдэд хадгалагдаагүй байдаг.

Програмчлалын хэлнүүдийн адилаар SQL нь өгөгдлийг боловсруулах функцуудтэй байдаг.
Функц гэдэг нь өгөдлүүдийг боловсруулах, удирдах ажиллагааг хөнгөвчилөхөд зориулагдсан үйлдлүүд юм. Функцын жишээгээр бид өмнөх хичээлд мөрийн араас хоосон тэмдэгтийг устгахад ашигласан RTRIM() функцыг нэрлэж болно.
Юуны өмнө функцыг хэрхэн ашиглах талаар авч үзэхээс өмнө SQL-д функц ашиглах нь тодорхой асуудал үүсгэдэг гэдгийг тэмдэглэх нь зүйтэй. Бүх ӨСУС-д дэмждэг SQL операторуудаас (жишээ нь SELECT) ялгаатай нь ӨСУС-д төрөл бүрийн функцуудыг ашигладаг. Зөвхөн цөөн тооны функцууд зарим ӨСУС-д ижилхэн хэлбэртэй байдаг. Гэхдээ бүх төрлийн функцууд ӨСУС бүрд байдаг хэдий ч тэдгээрийг ашиглах нь ихээхэн зөрөөтэй байдаг. ӨСУС-д функцын ялгаатай байдлыг доорх хүснэгтээс харна уу.

Хааяа өгөгдлүүдийг жагсаалтаар татахгүйгээр дүгнэх шаардлага гардаг. Энэ зорилгоор SQL-д тусгай функцууд байдаг. Эдгээр функцуудыг ашигласан SQL шаардлагуудыг тайлан мэдээ, судалгаанд өргөн ашигладаг. Жишээ нь

• Хүснэгтийн нийт эсвэл ямар нэгэн нөхцлийг хангах мөрийн тоог олох
• Хүснэгтийн баганы дүнг олох
• Тодорхой баганаас хамгийн их, хамгийн бага эсвэл дундаж утыг хайх г.м